Εξεδόθη πρόσφατα η υπ’ αριθμ. 4946/2023 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών. Με την τελευταία κρίθηκαν όσον αφορά στο ζήτημα του βιομηχανικού σχεδίου (καθότι εξετάστηκαν και λοιπά ζητήματα που άπτονται του αθέμιτου ανταγωνισμού και της πνευματικής ιδιοκτησίας) τα εξής: όσον αφορά στη νομική βάση την ερειδόμενη στις διατάξεις του π.δ. 259/1997 και του Κανονισμού 6/2002, ήτοι στα νομοθετήματα που ρυθμίζουν μεταξύ άλλων την κτήση και την προστασία των δικαιωμάτων επί βιομηχανικών σχεδίων και υποδειγμάτων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, ορθώς επεσήμανε η απόφαση ότι το «τεκμήριο νομιμότητας που παράγεται από την καταχώριση σχεδίου ή υποδείγματος [….] είναι μαχητό και ανατρέπεται με την κήρυξη της ακυρότητας, με δικαστική απόφαση του καταχωρισμένου σχεδίου ή υποδείγματος, για τους λόγους που αναφέρονται περιοριστικώς στο άρθρο 16 παρ. 1 του π.δ. 259/1997, οι οποίοι μπορούν να προβληθούν από εκείνον που επικαλείται την ακυρότητα με αγωγή, ανταγωγή ή ένσταση. Οι λόγοι ακυρότητας, που ανάγονται στον νεωτερισμό και στον ατομικό χαρακτήρα του καταχωρισμένου σχεδίου ή υποδείγματος, προϋποθέτουν ότι ένα προγενέστερο σχέδιο ή υπόδειγμα που είναι πανομοιότυπο ή δεν προξενεί διαφορετική συνολική εντύπωση, έχει γνωστοποιηθεί («αποκαλυφθεί») στο κοινό με οποιονδήποτε τρόπο κατά το άρθρο 13 παρ.1 του π.δ. 259/1997, ανεξαρτήτως του τόπου όπου έλαβαν χώρα τα σχετικά πραγματικά περιστατικά, δηλαδή δεν απαιτείται αυτά να έλαβαν χώρα μόνο εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Το δικαστήριο έκρινε παραδεκτή την ένσταση ακυρότητας των κοινοτικών σχεδίων του αντιδίκου που προβλήθηκε από τον εντολέα μας, διότι «στο πλαίσιο εκδίκασης της ένδικης διαφοράς κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων, ο ισχυρισμός περί ακυρότητας των καταχωρισμένων κοινοτικών ευρωπαϊκών σχεδίων/υποδειγμάτων μπορεί να προβληθεί υπό τη μορφή «ένστασης». Μάλιστα, το δικαστήριο επικαλείται συναφώς τη διάταξη του άρθρου 90 παρ. 2 του Κανονισμού 6/2002 περί του τρόπου προβολής του ισχυρισμού περί ακυρότητας κοινοτικού σχεδίου στο πλαίσιο δίκης ασφαλιστικών μέτρων, η οποία παραπέμπει ως προς το ζήτημα αυτό στη διάταξη του 85 παρ. 2 του ιδίου Κανονισμού, όπου «προβλέπεται ότι κατά την εκδίκαση αγωγών, με τις οποίες ζητείται προστασία εξαιτίας παραποίησης/απομίμησης μη καταχωρισμένου ευρωπαϊκού σχεδίου ή υποδείγματος, το κύρος αυτού μπορεί να προσβληθεί από τον εναγόμενο όχι μόνο με ανταγωγή, αλλά και με ένσταση».
Στη συνέχεια, το δικαστήριο δέχθηκε την έλλειψη του στοιχείου του «νέου» ως προς τα σχέδια του αντιδίκου και, κατά συνέπεια, την ακυρότητα αυτών προβαίνοντας στις εξής παραδοχές: «ο νέος και ατομικός χαρακτήρας των τελευταίων έχει αναιρεθεί, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 14 παρ. 1 του π.δ. 259/1997 και 7 παρ. 2 του Κανονισμού 6/2002, καθόσον παρήλθε χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του έτους από τότε που τα αρχικά σχέδια/υποδείγματα κατέστησαν για πρώτη φορά προσιτά στο καταναλωτικό κοινό (2016) μέχρι τότε που υποβλήθηκε εκ μέρους της αιτούσας η πρώτη ... αίτηση καταχώρισης, που αφορούσε τα υπ’ αριθμ. ... εθνικά σχέδια/μοτίβα.[…]». Για την ταυτότητα του νομικού λόγου το δικαστήριο αρνήθηκε την προστασία των εν λόγω σχεδίων του αντιδίκου και ως μη καταχωρισμένων κοινοτικών σχεδίων κρίνοντας ειδικότερα ότι «ακόμη και αν αποδοθεί στα αρχικά σχέδια/υποδείγματα της αιτούσας, που κυκλοφόρησαν το έτος 2016, ο χαρακτήρας του «μη καταχωρισμένου κοινοτικού σχεδίου/υποδείγματος», αυτά απολάμβαναν προστασίας για τρία έτη από την πρώτη στιγμή κυκλοφορίας τους (άρθρο 11 του Κανονισμού 6/2002), οπότε η εν λόγω τριετία έχει παρέλθει πριν την υποβολή εκ μέρους της αιτούσας της πρώτης αίτησης καταχώρισης».
Όπως έχουμε γράψει και παλαιότερα (βλ. εδώ): "Ιδιαίτερη βαρύτητα κατά την κρίση αυτή του EUIPO είχαν κάποιες δημοσιεύσεις στον λογαριασμό της Rihanna στο Instagram αλλά και στο προφίλ "badgalriri” με 300.000 likes, στο οποίο φαινόταν η Rihanna να φοράει τα παπούτσια αυτά ήδη από το 2014: ήδη δηλαδή νωρίτερα από την 26η Ιουλίου 2016 οπότε η PUMA SA υπέβαλε τη δήλωση καταχώρισης βιομηχανικού σχεδίου. Υπενθυμίζουμε ότι οι προϋποθέσεις του νέου και του ατομικού χαρακτήρα κρίνονται κατά τον χρόνο εκείνο (δηλ. της υποβολής). Κατ’ εξαίρεση, μόνο εφόσον ο ίδιος ο δικαιούχος του βιομηχανικού σχεδίου προχώρησε στην αποκάλυψή του (π.χ. μέσω κυκλοφορίας του προϊόντος) πριν την υποβολή της δήλωσης, τού παρέχεται μια περίοδος χάριτος (grace period) 12 μηνών εντός των οποίων θα πρέπει να υποβάλει αυτή (δηλ. τη δήλωση). Μόνο υπό την προϋπόθεση αυτή, παρά την προγενέστερη δημοσίευση του σχεδίου, δεν βλάπτεται η προϋπόθεση του νέου και ατομικού χαρακτήρα (και κατά συνέπεια δεν εμποδίζεται η καταχώριση του σχεδίου)".
(περισσότερα για το θέμα του βιομηχανικού σχεδίου βλ. εδώ κι εδώ)
Δείτε όλες τις δικαστικές αποφάσεις