Εκδόθηκαν οι υπ' αριθμ. 30 και 32/2024 αποφάσεις του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών, βάσει των οποίων διετάχθη η αναστολή της εκτελεστικής διαδικασίας με προγραμματισμένο πλειστηριασμό ακινήτων με τιμή πρώτης προσφοράς 2.600.000 ευρώ περίπου. Το ιστορικό της υπόθεσης έχει ως εξής: πριν την κατάσχεση των επίδικων ακινήτων είχε εκδοθεί προσωρινή διαταγή περί απαγόρευσης πράξεων εκτέλεσης στο πλαίσιο ανακοπής κατά της επιταγής προς εκτέλεση. Την εν λόγω προσωρινή διαταγή παραβίασε ο Servicer ο οποίος και προχώρησε τελικά σε κατάσχεση ακινήτων θεωρώντας ότι τυχόν διαταγή ή απόφαση αναστολής που εκδίδεται στο στάδιο πριν την αναγκαστική εκτέλεση δύναται να αφορά μόνο την κατάσχεση κινητών και την κατάσχεση εις χείρας τρίτων.
Με την εν λόγω απόφαση κρίνεται για πρώτη φορά ένα κρίσιμο ζήτημα σχετικά με την αναστολή της εκτελεστικής διαδικασίας στο πλαίσιο ανακοπής κατά της επιταγής προς εκτέλεση, προ του σταδίου της κατάσχεσης ακινήτου. Η διάταξη του αρ. 938 παρ. 1 ΚΠολΔ αφορά σε απαγόρευση αναστολής στην περίπτωση της κατάσχεσης ακινήτου και όχι στην περίπτωση της επιταγής προς εκτέλεση, που είναι προγενέστερη της κατασχέσεως πράξη (ά. 938 ΚΠολΔ: «Με εξαίρεση την κατάσχεση ακινήτων, ως προς τα οποία εφαρμόζεται η παρ. 2 … μπορεί να διαταχθεί η αναστολή της αναγκαστικής εκτέλεσης…»). Άρα αν η απόφαση περί αναστολής (ή η προσωρινή διαταγή) δεν διευκρινίζει αν εξαιρείται ή όχι η ακίνητη περιουσία του οφειλέτη, δεν μπορεί παρά να καταλαμβάνει όλες τις πιθανές πράξεις εκτέλεσης (συμπεριλαμβανομένης δηλ. της κατάσχεσης ακινήτων). Τούτο διότι ερμηνεία της απόφασης από τα όργανα της εκτέλεσης δεν μπορεί να λάβει χώρα. Αν επιθυμεί ο δανειστής να προχωρήσει σε πράξεις εκτέλεσης αναφορικά με ακίνητα του οφειλέτη του, θα πρέπει να αιτηθεί την ανάκληση της απόφασης αναστολής και σε δεύτερο χρόνο να διενεργήσει την κατάσχεση.
Όπως αναφέρεται και σε παλαιότερη βιβλιογραφία: "Πρώτη συνέπεια της αναστολής είναι η απαγόρευση ενέργειας οποιασδήποτε πράξεως της αναγκαστικής εκτέλεσης. Η συνέπεια αυτή είναι το λογικό επακόλουθο της έννοιας της αναστολής. Σύμφωνα με τον νόμο, η απαγόρευση πράξεων εκτέλεσης είναι κατ’ αρχήν καθολική. Μπορούν επομένως να ενεργούνται μόνο εκείνες οι πράξεις που ειδικά έχουν επιτραπεί με την απόφαση της αναστολής".
Τελολογική ερμηνεία δε της προσωρινής διαταγής και της δικαστικής απόφασης δεν δύναται να λάβει χώρα. Εν ολίγοις, αν μία δικαστική απόφαση παραβιάζει το νόμο (αν υποθέσουμε ότι η δικαστής λ.χ. προέβη σε μία τέτοια παραβίαση), δεν είναι στη διακριτική ευχέρεια των διαδίκων ή των οργάνων της εκτέλεσης να την εφαρμόσουν ή όχι. Δεσμεύονται, δηλαδή, άνευ άλλου τινός από το περιεχόμενό της, ως αυτό έχει. Η εν λόγω απόφαση, απλώς, είναι αναιρετέα λόγω εσφαλμένης ερμηνείας/εφαρμογής του νόμου κατά την ΚΠολΔ 559 αριθμ. 1 και άρα στην περίπτωση της απόφασης ασφαλιστικών μέτρων χωρεί ανάκληση βάσει της ΚΠολΔ 697 στο δικαστήριο της κύριας δίκης.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το Μονομελές Εφετείο Αθηνών στις ως άνω δύο αποφάσεις του: "Καθώς δεν γίνεται διάκριση στο νόμο (4842/2021) αναστολή δύναται να χορηγηθεί και όταν προσβάλλεται με ανακοπή μόνο η επιταγή προς πληρωμή, ήτοι η προδικασία της εκτέλεσης και μάλιστα πριν ακόμη επιλεγεί το ειδικότερο μέσο εκτέλεσης, που θα χρησιμοποιηθεί από τον επισπεύδοντα. Συνεπώς τόσο η αίτηση αναστολής που ασκείται κατόπιν ανακοπής κατά της επιταγής όσο και η συνημμένη σε αυτό αίτηση, περί έκδοσης προσωρινή διαταγής, καθ' όν χρόνο δεν έχει επιβληθεί αναγκαστική κατάσχεση, τυγχάνουν νόμιμες, η δε τυχόν εκδοθείσα επί της αναστολής προσωρινή διαταγή, κωλύει την συνέχιση της εκτελεστικής διαδικασίας καθιστώντας άκυρη οποιαδήποτε περαιτέρω πράξη εκτέλεσης...".
Δείτε όλες τις δικαστικές αποφάσεις